No Logo là một cuốn sách kinh tế dính dáng nhiều tới văn hóa - đặc biệt là văn hóa đại chúng và văn hóa Âu Mỹ trong thập niên 90. Ngay khi được xuất bản, nó đã trở thành một trong những thông điệp gây ảnh hưởng nhất của phong trào phản đối toàn cầu hóa và đạt mốc bestseller quốc tế.

Naomi Klein mở đầu cuốn sách kinh tế - chính trị và báo chí tưởng chừng như khô khan này bằng một cách viết đậm chất văn học của Ohenri trong "Chiếc lá cuối cùng". Nhà báo trẻ đã phô bày cho độc giả một ngóc ngách trong con phố nhỏ quen thuộc với mạng lưới những bảng hiệu đã từng ngự trị. Và giờ đây khi không còn hợp thời, chúng nằm "chết" rải rác như thứ "rác thải thương mại", giết chết vẻ đẹp đã từng có của con phố ngày nào.
No Logo là một cuốn sách kinh tế dính dáng nhiều tới văn hóa - đặc biệt là văn hóa đại chúng và văn hóa Âu Mỹ trong thập niên 90. Ngay khi được xuất bản, nó đã trở thành một trong những thông điệp gây ảnh hưởng nhất của phong trào phản đối toàn cầu hóa và đạt mốc bestseller quốc tế.
Bởi vì No Logo là một cuốn sách có sức chiến đấu và là thông điệp của tự do. Khi mà chủ nghĩa "thương hiệu toàn cầu" đang tìm cách đi sâu vào từng khía cạnh và những ngóc ngách văn hóa nền tảng và cơ bản nhất. Nó càn quét và nuốt chửng các nền văn hóa, từ đại chúng đến văn hóa độc lập, như một con quái vật khổng lồ luôn đói khát và chưa bao giờ tự thỏa mãn
Xét về mặt tổng thể, có thể sẽ chẳng còn mấy cơ hội cho các nhóm thiểu số, nhóm cộng đồng hay các doanh nghiệp nhỏ. Và một thực tế rằng - khi các cô gái đòi nữ quyền đang làm "bà chúa" ở khu vực Bắc Mỹ, thì các cô gái khác vẫn phải đổ mồ hôi và nước mắt ở Châu Á hay Mỹ La tinh để làm ra những chiếc áo phông có tin khẩu hiệu "Con gái là chúa tể (Girls Rule). Naomi cho rằng, sự bỏ sót này không đơn thuần là thất bại của chủ nghĩa nữ quyền, mà nhìn vào tổng thể nó còn là sự phản bội lại các nguyên tắc tạo dựng nên phong trào nữ quyền trên thế giới.
No Logo cũng chỉ rõ những người tạo ra việc làm và những người tạo ra của cải thực sự rất khác biệt với nhau. Bằng văn phong báo chí sắc bén, Naomi đã khai thác được các khía cạnh về hành vi cũng như chiến tích của Nike, của Gap, McDonalds, Shell, hay Microsoft, thậm chí là toàn bộ ekip làm việc và hệ thống của họ. Naomi Klein đã tập hợp một lọat các trải nghiệm và ví dụ vô cùng phong phú về sự kiện và thương hiệu, từ vụ Malboro đến cách bành trướng và phát triển của Nike, cách nó "thích nghi" và ăn sâu vào cộng đồng để tiếp tục cộng sinh và phát triển. Từ đó bà mang lại một cái nhìn đầy nhân văn hướng tới tầng lớp công nhân.
Cuốn sách được chia làm 4 phần mang tính bao quát lớn: No Space, No Choice, No Jobs, và No Logo (Không khoảng trống, Không sự lựa chọn, Không nghề nghiệp, và Không thương hiệu). Naomi viết về các nguồn đề tài này bằng một chuỗi hình ảnh minh họa các công xưởng bóc lột nhân công từ Châu Mỹ trải dài xuống Châu Á. Trong cuốn sách bộc lộ sự giận dữ bởi sự chèn ép văn hóa, tiếng nói đòi kiểm soát họat động của các thương hiệu và yêu cầu gìn giữ một không gian chung.
Với quy mô đồ sộ của cuốn sách, một vài người sẽ cho rằng No Logo khá dài dòng và cảm tính theo kiểu phụ nữ. Nhưng theo tôi đó là một cuốn sách sắc sảo, cẩn trọng, logic và chi tiết. Nhìn vào những dòng tiểu sử của người phụ nữ viết báo này sẽ thấy những chi tiết đáng lưu ý ảnh hướng tới quan điểm và góc nhìn đại chúng của bà ra sao.
Nami Klein còn rất trẻ. Bà sinh năm 1970 tại Montreal trong một gia đình trí thức Do Thái cánh tả (ủng hộ các lợi ích xã hội và cộng đồng). Cha là bác sĩ, mẹ bà là nhà làm phim nổi tiếng với bộ phim tài liệu chống kiêm dâm Not A Love Story (Không phải một chuyện tình) và tích cực họat động vì phong trào nữ quyền. Cha mẹ Naomi thậm chí đã bỏ nước Mỹ sang Canada sinh sống để phản đối cuộc chiến tranh của Mỹ tại Việt Nam
Ngay khi còn học tại trường Đại học Toronto, Naomi Klein đã thể hiện một tư duy báo chí xuất sắc với vị trí Tổng biên tập tờ báo sinh viên The Varsity của trường. Năm 2005, khi vừa tròn 35 tuổi, cô được xếp hạng 11 trong cuộc bầu chọn 100 nhà trí thức hàng đầu thế giới do tạp chí Prospect (Anh) và Foreign Policy (Mỹ) đồng thực hiện. Cũng chính trong cuộc bình chọn này, Noam Chomsky học giả hiện thực cánh tả Mỹ - tác giả cuốn sách "Tham vọng bá quyền" (đã phát hành tại Việt Nam) đã đứng đầu danh sách.
Người ta sẽ dễ nhầm lẫn nếu đánh đồng No Logo với những cuốn sách "phản toàn cầu hóa" khác, hoặc xếp chung nó với dòng sách như "Lexus và cây ô liu" hay "Thế giới phẳng". Sự thực là No Logo còn hơn thế nữa. Ngoài những phân tích sâu sắc và có hệ thống về thương hiệu, đó còn là lời kêu gọi của tự do, của niềm vui sống và tự hào cho một thế hệ sinh ra dưới thời đại "thương hiệu toàn cầu" đòi quyền được sống trong một khoảng không thanh sạch và tinh khiết.
Có thể với No Logo người ta chưa thể tìm ra giải pháp cho vấn đề toàn cầu hóa với câu trả lời "Có" hoặc "Không"; nhưng rõ ràng người ta cần có No Logo để cân bằng lại thông điệp của "Thế giới phẳng" hay "Lexus và cây ô liu". Bởi như tiêu đề phụ đã nói - "thế giới không hề phẳng", nó trũng ở các nước thuộc thế giới thứ 3, trũng ở vùng Đông Nam Á và Châu Phi nghèo đói, trũng ở những nước ít có quyền bỏ phiếu trong một hội nghị toàn cầu của Liên hiệp quốc, trũng ở những nơi mà sự tham lam và bành trướng của "thương mại toàn cầu" đã tước đi quyền bình đẳng và tự do của con người.
Theo Tuanvietnam.net
[You must be registered and logged in to see this image.]